تانکر زیرزمینی چیست؟
مخزن زیرزمینی یا مخزن دفنی نوعی تانکر است که همه یا بخشی از آن در زیر زمین دفن می‌شود. این مخازن ذخیره، ظرفیت بسیار زیادی دارند و به همین دلیل می‌توان از آن در صنایعی که نیاز به تانکرهای بزرگ دارند استفاده نمود. ویژگی منحصربه‌فرد مخزن زیرزمینی این است که فضایی را بر روی زمین اشغال نمی‌کند و به همین جهت نیازی نیست برای آن مکانی را بر روی زمین در نظر بگیرید. این ویژگی به صرفه‌جویی در فضا کمک می‌کند و برای مراکزی که کمبود فضا دارند، فوق‌العاده است. در این مقاله از تانکر سازی تهران فلز به بررسی تانکر زیرزمینی، ویژگی‌ها و مزایای آن می‌پردازیم.
مشخصات و ویژگی‌های مخزن زیرزمینی
همان‌طور که پیش‌تر بیان نمودیم، تانکر زیرزمینی در زیر زمین قرار می‌گیرد. در این راستا، این تانکر باید ویژگی‌های مشخصی را دارا باشد تا بتواند به‌خوبی مواد مورد نظر را ذخیره کند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
- مقاومت بالا در بدنه: دفن تانکر نیازمند سازگاری و مقاومت بدنه آن در برابر شرایط پیرامون آن است. رطوبت خاک، شرایط و محیط تجزیه کننده آن، وجود برخی ترکیبات شیمیایی و جانداران موجود در خاک، می‌تواند بدنه را تحت تأثیر قرار دهد. تانکر زیرزمینی باید بتواند با وجود این شرایط بدون خرابی به عملکرد خود ادامه دهد؛ بنابراین باید دارای مقاومت بالا در بدنه و اجزای آن باشد.
- پوشش مقام در برابر اشعه فرابنفش: در برخی موارد، مخزن زیرزمینی را کامل در زمین دفن نمی‌کنند و بخشی از آن بیرون می‌ماند. در این صورت تانکر باید بتواند در برابر اشعه UV یا همان فرابنفش مقاومت کند. از این رو نیاز به یک پوشش آنتی یو وی دارد.
- امکان دسترسی: درست است که تانکر زیرزمینی در زیر زمین دفن می‌شود، اما باید امکان دسترسی به آن در مواقع لازم فراهم باشد. این دسترسی برای بازرسی و نگهداری مخزن ضروری است.
- ایجاد شرایط برای تعمیر: علاوه بر امکان دسترسی برای بازرسی، در مواقعی ممکن است تانکر نیاز به تعمیر داشته باشد؛ بنابراین شرایط آن در هنگام ساخت و نصب باید فراهم گردد.
- تحمل دمایی: با توجه به شرایط مختلف آب و هوایی و نیز مواد قابل ذخیره در مخزن زیرزمینی، این مخازن ذخیره باید تحمل دمایی بین منفی ۴۰ درجه تا مثبت ۵۰ درجه سانتی‌گراد را دارا باشند.
در صورتی که مخزن این ویژگی‌ها را نداشته باشد، نباید از آن به‌عنوان مخزن زیرزمینی استفاده نمایید.
کاربرد مخزن دفنی
مخزن دفنی به دلیل ظرفیت بالا و در عین حال صرفه‌جویی در مساحت زمین، کارایی و کاربرد بسیاری دارد و در صنایع متعددی مورد استفاده است. از ذخیره آب تا مواد شیمیایی و فاضلاب خانگی و صنعتی را می‌توان با استفاده از تانکر زیرزمینی مدیریت نمود. در ادامه انواع کاربرد مخزن زیرزمینی را معرفی و بررسی می‌نماییم.
۱. ذخیره آب
ذخیره آب یکی از کاربردهای اصلی مخزن زیرزمینی است. در مناطقی که به هر دلیل با مشکل کمبود آب مواجه هستند، با بهره‌گیری از مخزن آب زیرزمینی می‌توان آب مورد نیاز ساکنین را ذخیره نمود. این مخازن ذخیره در سیستم توزیع و مدیریت آب نیز کاربرد زیادی دارند.
۲. آب‌رسانی به مناطق مسکونی، تجاری و صنعتی
مخزن زیرزمینی می‌تواند به‌عنوان یک سیستم توزیع آب برای مناطق مسکونی، مراکز تجاری و صنایع عمل کند. استفاده از پمپ آب می‌تواند فشار مناسب برای این کار را تأمین نماید؛ اما اگر می‌خواهید فشار آب را کنترل کنید و آن را کاهش دهید، می‌توانید بدون استفاده از پمپ، این سیستم را به کار بگیرید.
۳. مدیریت سیلاب
سیلاب می‌تواند هر سازه‌ای را که در مسیرش قرار دارد، تخریب کند. برای جلوگیری از این اتفاق در مناطقی که از نظر جغرافیایی در مسیر سیلاب قرار دارند، می‌توان از مخزن زیرزمینی استفاده کرد. برای این منظور بر سر راه سیلاب، مخزن زیرزمینی را نصب و امکان ورود آب با حجم زیاد را در آن ایجاد می‌کنند.
این مخازن ذخیره، تمامی آب حاصل از سیل را در خود ذخیره می‌کند. پس از مدتی، گل‌ولای سیلاب در مخزن ته‌نشین می‌شود. در این حالت می‌توان از آب حاصل، در کشاورزی، دامداری و مصارف دیگر بهره برد.
استفاده از تانکر زیرزمینی برای مهار سیلاب، دو مزیت بزرگ دارد. اول اینکه از خسارات ناشی از سیل جلوگیری می‌کند و دوم، سیلاب را ذخیره و تصفیه می‌نماید که می‌توان از آن در مصارف مختلف بهره گرفت.
۴. استفاده در صنعت کشاورزی
با استفاده از مخزن زیرزمینی می‌توان آب باران یا چاه را برای کشاورزی و آبیاری ذخیره نمود. این آب برای زمان‌های کم باران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵. ذخیره آب در پرورش دام و طیور
دام‌پروری‌ها و مرغداری‌ها می‌توانند برای ذخیره آب آشامیدنی دام و طیور از مخزن زیرزمینی استفاده کنند. علاوه بر این آب مورد نیاز کارگران و کسانی که در این مجموعه‌ها فعالیت دارند از این مخازن ذخیره تأمین می‌شود.
۶. ذخیره سازی مواد شیمیایی
مواد شیمیایی در صنایع مختلفی مورد استفاده است. ذخیره ایمن و بدون دردسر این مواد از اولویت‌های صاحبان این کسب‌وکارها است. مخزن ذخیره سازی شیمیایی را می‌توان از نوع زیرزمینی آن انتخاب نمود. با این کار تا حدودی ایمنی مورد نیاز این مراکز تأمین می‌شود.
۷. ذخیره انواع سوخت
انواع سوخت در کارخانهها، کارگاه‌ها، صنایع مختلف، فرودگاه‌ها، مناطق دورافتاده، روستاها و… به‌صورت زیرزمینی ذخیره می‌شوند تا علاوه بر دسترسی همیشگی، خطرات ناشی از ذخیره سوخت را به حداقل برساند.
علاوه بر این، صنعت سوخت‌رسانی حتی در شهرها نیز از مخازن ذخیره زیرزمینی استفاده می‌کند. این انتخاب به دلیل ظرفیت بسیار بالا و محل نصب آن صورت می‌گیرد که فضایی را اشغال نمی‌کند؛ بنابراین مخزن زیرزمینی به‌صورت ویژه مورد استفاده صنعت سوخت‌رسانی کشورها است.
۸. بهینه‌سازی مصرف آب‌های زیرزمینی
درصد بسیار زیادی از آب شیرین قابل استفاده در جهان، در سفره‌های آب زیرزمینی قرار دارد. استفاده بهینه از این آب‌ها نیازمند تدابیر ویژه‌ای است تا علاوه بر آسیب کمتر به زمین‌ها و سفره‌های آب، بهره‌برداری و آب‌رسانی را نیز آسان نماید. مخزن زیرزمینی همان تدبیر ویژه و ساده است. با استفاده از تانکر زیرزمینی آب باران را در زیر زمین ذخیره می‌کنند. از آنجایی که این مخازن ذخیره، تحت مدیریت قرار دارد، به‌راحتی می‌توان این آب شیرین را استخراج نمود و از آن استفاده کرد.
۹. مدیریت فاضلاب
فاضلاب صنعتی، خانگی، روستایی و یا هر نوع فاضلاب دیگر را می‌توان پیش از ورود به چاه‌های جذبی، مدیریت و تصفیه نمود. این کار به‌وسیله سپتیک تانک که نوعی تانکر زیرزمینی است صورت می‌گیرد.
این سیستم شامل دو تانکر متصل به هم است و مخصوص مناطقی است که به فاضلاب شهری دسترسی ندارند. در این مناطق فاضلاب به مخزن زیرزمینی هدایت می‌شود. در آنجا با ته‌نشینی مواد جامد و تجزیه‌ی بخشی از آن توسط باکتری‌های موجود در مخزن، فاضلاب ۳۰ الی ۶۰ درصد تصفیه می‌شود. سپس این آب وارد تانکر دوم می‌شود.
ظرفیت سپتیک تانک‌ها بسیار زیاد است اما در صورت پر شدن می‌توان آن را به کمک نیروهای متخصص، تخلیه نمود. معمولاً این مخازن ذخیره، هر ۳ الی ۵ سال نیاز به تخلیه دارند.
۱۰. مدیریت زباله‌های شهری
زباله‌های شهری و پسماندها را می‌توان در نوع دیگری از مخزن زیرزمینی جمع‌آوری کرد. البته این تانکرها نیز نوعی سپتیک تانک هستند که به‌جای مایع، پسماندهای جامد را جمع‌آوری می‌کنند.
۱۱. تصفیه آب چاه و قنات
آب باران، چاه و قنات از آب‌های شیرین زمین هستند؛ اما استفاده از آن‌ها نیازمند تصفیه است. برای ذخیره و تصفیه آسان‌تر آن، می‌توان از مخزن زیرزمینی کمک گرفت. این آب‌ها در تانکر زیرزمینی سکون پیدا می‌کنند و ذرات معلق موجود در آن‌ها، ته‌نشین می‌شوند. سپس می‌توان از آن برای بسیاری از کارها (به‌جز نوشیدن) استفاده کرد.
پیشنهاد مطالعه: مقاله مخزن زمینی چیست؟ کاربرد انواع تانکر زمینی
انواع تانکر زیرزمینی
مخزن زیرزمینی را به شیوه‌های مختلف و با استفاده از متریال متعددی می‌سازند. در بسیاری از موارد، جنس و ساختار تانکر زیرزمینی وابسته به نوع مصرف و موادی است که قرار است در آن ذخیره شود. ظرفیت این مخازن نیز بر اساس نوع مصرف آن تعیین می‌شود. در مجموع مخازن ذخیره زیرزمینی را با استفاده از متریال زیر می‌سازند:
- انواع پلاستیک و مواد پلیمری نظیر پلی اتیلن
- فولاد
- فایبرگلاس
- استیل
- بتن
علاوه بر این موارد، تانکر زیرزمینی را به‌صورت تک جداره، دوجداره و سه جداره می‌سازند که هر یک ویژگی‌های به خصوصی دارند و برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند.
برای اینکه بدانید کدام مخزن برای شما مناسب‌تر است، باید عواملی نظیر ظرفیت مورد نظر، ماده‌ای که می‌خواهید ذخیره کنید و نیز جنس خاک را بررسی نمایید. در صورتی که فکر می‌کنید به مشاوره تخصصی نیاز دارید، می‌توانید با تانکر سازی تهران فلز تماس بگیرید.
مزایا و معایب مخزن زیرزمینی
هر نوعی از تانکر می‌تواند دارای مزایا و معایبی باشد که پیش از خرید باید به آن‌ها توجه کنید. با بررسی انواع مخازن و مزایا و معایب آن‌ها، می‌توانید تانکری را انتخاب کنید که بیشترین مطابقت را با نیازهای شما داشته باشد. در این راستا مزایا و معایب مخزن زیرزمینی را بررسی می‌کنیم.
مزایا
- صرفه‌جویی در فضا: مخزن زیرزمینی در زیر زمین نصب می‌شود؛ بنابراین فضایی را روی زمین اشغال نمی‌کند.
- حفاظت از محیط زیست: مخازن ذخیره زیرزمینی به دلیل لایه‌بندی مناسب، سیستم‌های نظارت و بازرسی و همچنین آزمون مداوم، مانع از هرگونه نشت و آلودگی به آب‌های زیرزمینی و خاک می‌شود.
- حفاظت در برابر سرقت و خرابکاری: از آنجایی که تانکر زیرزمینی در زیرزمین قرار می‌گیرد، در صورتی که کسی بخواهد اقدام به سرقت و یا خرابکاری عمدی در مخزن نماید، نمی‌تواند به آن دسترسی پیدا کند.
- مصون از آسیب‌های شرایط جوی: طوفان، بارش‌های شدید، دمای بیش از اندازه هوا و دیگر شرایط نامساعد جوی نمی‌تواند آسیبی به تانکر زیرزمینی وارد نماید؛ زیرا در معرض این آسیب‌ها قرار ندارد.
- طول عمر بالا: مخزن زیرزمینی را از مواد اولیه مقاوم می‌سازند. به همین دلیل این تانکرها طول عمر و ماندگاری بالایی دارند.
معایب
در کنار این مزایا، مخزن زیرزمینی دارای معایبی نیز هست که باید حتماً پیش از خرید به آن‌ها توجه کنید. این معایب عبارت است از:
- تضعیف پایداری خاک
- عدم تناسب با برخی از خاک‌ها
- هزینه بالاتر برای نصب
- نیاز به استفاده از پمپ در سیستم آب‌رسانی
- تعمیر دشوار نسبت به سایر تانکرها
گنجایش و ظرفیت مخزن دفنی
مخزن زیرزمینی به دلیل ظرفیت‌های بالایی که دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تانکرها می‌توانند تا صدها هزار لیتر مایعات مختلف را در خود ذخیره کنند. این بستگی به نیاز مشتری دارد که به چه حجمی احتیاج دارد. هیچ محدودیتی وجود ندارد. برای سفارش مخزن دفنی می‌توانید با تانکرسازی تهران فلز تماس بگیرید و مشاوره رایگان دریافت کنید.
مراحل نصب مخزن دفنی
برای نصب تانکر زیرزمینی ابتدا باید محل مناسبی را در نظر بگیرید. سپس زمین را حفر کنید. ابعاد چاله باید بیشتر از ابعاد تانکر باشد. برای این کار، ابعاد چاله را در هر طرف ۱۵ الی ۲۰ سانتی‌متر بیشتر از ابعاد تانکر حفر کنید. در ادامه خاک کف زمین را به‌خوبی مسطح کنید تا تانکر بدون مشکل روی آن قرار گیرد. می‌توانید سطح را بتن‌ریزی کنید.
برای جلوگیری از ریزش دیوارها، آن‌ها را دیوارچینی کنید. حالا وقت آن است که تانکر را در محل خود قرار دهید. اگر مخزن زیرزمینی شما بسیار بزرگ است، می‌توانید از جرثقیل کمک بگیرید. پس از قرارگیری تانکر در جایگاه مورد نظر، یک درب فلزی بر روی چاله قرار دهید. نباید خاک را مستقیماً بر روی تانکر بریزید؛ زیرا فشار حاصل از آن می‌تواند به مخزن آسیب وارد کند. وقتی درب چاله را پوشاندید، می‌توانید روی آن خاک بریزید. مراحل نصب به پایان رسید.
راهکارهای افزایش طول عمر تانکر زیرزمینی
مخازن ذخیره سازی زیرزمینی طول عمر بالایی دارند اما با رعایت چند نکته و راهکار، می‌توانید طول عمر آن‌ها را افرایش دهید. در ادامه این راهکارها را معرفی می‌کنیم.
- در کنار مخزن زیرزمینی درخت نکارید. می‌دانید که ریشه درختان قادرند حتی آسفالت را نیز بشکنند و از آن بیرون بیایند؛ بنابراین ممکن است به‌راحتی به مخزن آسیب برسانند.
- زمین‌های بازی و ساختمان‌های انبار می‌تواند به میدان زهکشی مخزن خسارت وارد کند. از قرار دادن مخزن در چنین مکان‌هایی خودداری نمایید.
- اجازه ندهید ماشین‌ها و وسایل سنگین بر روی قسمتی که مخزن را در آن دفن کرده‌اید، قرار گیرند و یا به‌صورت مکرر از روی آن رد شوند. این کار به مخزن آسیب می‌رساند.
با رعایت این نکات مخزن برای سال‌های متمادی بدون مشکل به کار خود ادامه می‌دهد.
قیمت مخزن زیرزمینی
قیمت مخزن زیرزمینی و هر تانکر دیگری تابعی از مؤلفه‌های متعدد است. این مؤلفه‌ها عبارت است از:
- جنس مواد اولیه
- کیفیت مواد اولیه
- تعداد لایه‌ها یا جداره‌ها
- ضخامت یا گرید ورقه‌ها
- ظرفیت و حجم تانکر
- ابعاد تانکر
بنابراین نمی‌توان یک قیمت واحد تعیین نمود. اگر نیاز به یک مخزن دفنی دارید، می‌توانید با تانکر سازی تهران فلز تماس حاصل فرمایید. سپس با بررسی عوامل مختلف، استعلام قیمت بگیرید.
هشدارها و نگرانی‌های مربوط به استفاده از مخزن دفنی
بزرگ‌ترین نگرانی درباره تانکر زیرزمینی، خطر نشت آن است که در مخازن ذخیره مواد نفتی، مواد شیمیایی و سوخت‌ها، می‌تواند باعث آلودگی خاک شود. در موارد خطرناک‌تر، ورود مواد شیمیایی می‌تواند سفره‌های آب زیرزمینی را آلوده کند که در این صورت می‌تواند مشکلات عدیده‌ای نظیر انواع بیماری را در بین انسان‌ها پدیدار سازد.
پیروی از دستورالعمل‌های نصب و نگهداری مخزن زیرزمینی می‌تواند از این آسیب‌ها به میزان قابل توجهی جلوگیری کند؛ بنابراین در هنگام نصب این مخازن، از متخصصین متعهد استفاده کنید.
جمع‌بندی و سخن پایانی
مخزن زیرزمینی یا مخزن دفنی نوعی تانکر است که در زیر زمین دفن می‌شود. این تانکرها ظرفیت فوق‌العاده زیادی دارند و برای کاربردهای بسیاری مفید هستند. برخی از این کاربردها شامل ذخیره آب باران، مهار سیلاب، جمع‌آوری فاضلاب، ذخیره و نگهداری انواع سوخت و مواد شیمیایی است. این تانکرها در زیر زمین قرار می‌گیرند و بنابراین فضایی را اشغال نمی‌کنند. از این رو برای مکان‌هایی که به مدیریت فضا نیاز دارند بسیار مفید است. از طرفی نصب تانکر زیرزمینی در ویلاها، به حفظ زیبایی محل کمک می‌کند. در صورتی که به یک تانکر زیرزمینی نیاز دارید، می‌توانید برای سفارش آن با تانکر سازی تهران فلز تماس بگیرید.